Bà sinh ra ở Cedarville, Illinois,[7] Jane Addams là con út của 8 trẻ em sinh ra trong một gia đình khá giả tại Bắc Illinois là người Mỹ gốc Anh mà bắt nguồn từ thuộc địa New England; cha cô đã nổi bật về chính trị. Ba trong số các anh chị em đã chết trong giai đoạn phôi thai, và một người khác qua đời ở tuổi 16, để lại chỉ có bốn người vào lúc Addams 8 tuổi.[8] Mẹ cô, Sarah Addams [7] (nhũ danh Weber), qua đời khi Jane được 2 tuổi.[9]

Addams trải qua tuổi thơ của mình qua việc chơi ngoài trời, đọc sách trong nhà, và đi học tại trường Kitô giáo (Sunday school của Giáo hội Cơ Đốc Phục Lâm). Khi bà lên 4, bà mắc bệnh lao cột sống, bệnh Pott, mà hậu quả là gây ra một độ cong trong cột sống của bà và các vấn đề sức khỏe suốt đời. Điều này làm phức tạp trong giao tiếp với những đứa trẻ khác, như là bà bị đi khập khiễng và không thể chạy chơi với chúng.[10] Khi là một đứa trẻ, bà nghĩ mình là "xấu xí" và sau này nhớ lại là đã muốn không gây rắc rối cho cha bà, khi ông ấy mặc bộ quần áo tốt nhất trong ngày chủ nhật, lúc đi bộ xuống các đường phố với ông.[11]

Addams yêu mến cha bà khi bà là một đứa trẻ, và bà thể hiện rõ điều đó trong các câu chuyện bà kể lại trong hồi ký của mình, Hai mươi năm tại Hull House (Twenty Years at Hull House) (1910). John Huey Addams là một nhà kinh doanh nông nghiệp với gỗ lớn, gia súc, và chủ nông trại; nhà máy bột gỗ; và một nhà máy len. Ông là chủ tịch của Ngân hàng quốc gia thứ hai của Freeport (The Second National Bank of Freeport). Ông tái hôn vào năm 1868, khi Jane lên 8 tuổi. Người vợ thứ hai của ông là Anna Hostetter Haldeman, góa phụ của một chủ nhà máy xay tại Freeport.[12]

John Addams là một thành viên sáng lập của Đảng Cộng hòa bang Illinois, từng là một Thượng nghị sĩ bang Illinois (1855-1870), và hỗ trợ bạn ông là Abraham Lincoln trong các cuộc ứng cử của ông ấy, cho chức thượng nghị sĩ (1854) và tổng thống (1860). John Addams giữ thư từ Lincoln tại bàn của mình, và Jane Addams khi còn nhỏ hay thích nhìn vào nó.[13]

Ở tuổi thiếu niên của mình, Addams đã có ước mơ để lớn làm một cái gì đó hữu ích trên thế giới. Bà quan tâm đến người nghèo từ việc đọc sách của Charles Dickens và lấy cảm hứng từ lòng tốt của mẹ bà đến người nghèo tại Cedarville, bà đã quyết định trở thành một bác sĩ để bà có thể sống và làm việc giữa những người nghèo. Đó là một ý tưởng mơ hồ, nuôi dưỡng bởi tiểu thuyết văn học. Bà là một người rất thích đọc.

Cha của Addams khuyến khích bà theo đuổi nền giáo dục cao hơn, nhưng lại không muốn bà đi xa. Bà rất muốn đi học tại đại học mới cho phụ nữ, Smith College ở Massachusetts; nhưng cha bà yêu cầu bà học ở trường gần nhà Nữ Chủng viện Rockford (nay là Đại học Rockford), ở Rockford, Illinois.[7] Sau khi tốt nghiệp từ Rockford năm 1881,[7] với một văn bằng chứng nhận của trường đại học, bà vẫn hy vọng được học Smith để kiếm được một bằng cử nhân nữa. Mùa hè năm đó, cha bà qua đời bất ngờ vì bệnh viêm ruột thừa. Mỗi đứa trẻ được thừa hưởng khoảng 50.000 $ (tương đương với 1,23 triệu $ hiện nay).

Mùa thu năm đó, Addams, chị gái của bà là Alice, và chồng của Alice là Harry, và mẹ kế của mình, Anna Haldeman Addams, chuyển đến Philadelphia để ba người trẻ tuổi có thể theo đuổi ngành y tế. Harry đã được đào tạo trong y học và làm thêm các nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania. Jane và Alice hoàn thành năm đầu tiên về y khoa tại trường Đại học Y của phụ nữ tại Philadelphia,[7] nhưng vấn đề sức khỏe của Jane, một cuộc giải phẫu cột sống[7] và suy nhược thần kinh, ngăn bà hoàn thành mơ ước. Bà tràn đầy nỗi buồn và cảm giác thất bại. Mẹ kế Anna cũng bị bệnh, nên cả gia đình hủy bỏ kế hoạch của họ để ở lại hai năm và trở về Cedarville.[14]

Mùa thu năm sau, anh rể bà là Harry thực hiện phẫu thuật trên lưng bà để làm thẳng lưng. Sau đó, ông khuyên bà không nên theo đuổi học vấn mà thay vào đó, nên đi du lịch. Vào tháng 8 năm 1883, bà đặt tour du lịch châu Âu kéo dài 2 năm với mẹ kế của cô, đi du lịch một số thời gian với bạn bè và gia đình những người tham gia với họ. Addams quyết định rằng bà không phải trở thành một bác sĩ để có thể giúp đỡ người nghèo.[15]

Khi trở về nhà trong tháng 6 năm 1887, bà sống với mẹ kế của bà tại Cedarville, và sống qua mùa đông với bà ấy ở Baltimore. Addams, vẫn còn đầy tham vọng mơ hồ, chìm vào trầm cảm, không chắc chắn về tương lai của mình và cảm thấy vô dụng trong cuộc sống mẫu mực thường mong đợi của một phụ nữ trẻ khá giả. Bà viết những lá thư dài cho bạn gái của mình từ Chủng viện Rockford, Ellen Gates Starr, chủ yếu là về Kitô giáo và những cuốn sách, nhưng đôi khi về nỗi tuyệt vọng của mình.[16]